Voor u ligt de Programmabegroting 2025-2028. De eerste begroting waarin de consequenties van ‘het ravijn’ duidelijk zichtbaar worden. Het Ravijn is ontstaan doordat het Rijk ons als gemeenten niet voldoende vergoedt voor de opdrachten die we hebben gekregen. Het Rijk dwingt ons daardoor in de positie dat we fundamentele keuzes moeten maken. We kiezen ervoor om in 2025 een verhoging van de belastingen door te voeren. Door dit nu te doen, kunnen we de forse bezuinigingen die vanaf 2026 nodig zijn op een verantwoorde wijze doorvoeren.
Deze begroting staat dus in het licht van de perspectiefnota van volgend jaar, waar de grote keuzes voor ombuigingen moeten worden gemaakt. U kunt zich voorstellen dat ik als wethouder Financiën graag een andere boodschap had gebracht. Omdat ik goed besef dat de gevolgen voor u als inwoner van Ede voelbaar zullen worden.
Ede blijft groeien en ook de komende jaren is het hard nodig om woningen te bouwen om onze woningzoekenden een thuis te bieden. Uit recent onderzoek is gebleken dat de Edenaar van nu heel tevreden is met de woonomgeving en dit willen we ook kunnen bieden aan onze kinderen en andere toekomstige Edenaren. Dat vraagt om investeringen in voorzieningen, zoals wegen, scholen en sport- en speelplekken. Ondanks de naderende ombuigingen kiezen wij er als college dus ook voor om gericht te blijven investeren in Ede.
De komende maanden zullen we de ombuigingen steeds meer vormgeven. Enerzijds zal er gekeken worden naar de inkomsten van de gemeente, anderzijds hoe we met efficiënter werken kunnen besparen en ambities kunnen bijstellen. Dit is geen makkelijke opgave voor de organisatie en voor Ede. Het komt ook bovenop de uitdagingen die er al zijn, zoals een krappe arbeidsmarkt, stijgende zorgvraag en het woningtekort.
De komende tijd zullen de ombuigingen leiden tot keuzes. We zullen ook niet ontkomen aan lastige keuzes. Dat is helaas de positie waarin het Rijk ons als gemeente dwingt. Mijn oproep is dat we in deze opgave elkaar blijven zien en doen met zorg en aandacht voor elkaar. Want dat is hoe we in Ede samen uitdagingen aanpakken.
Bram van der Beek
Wethouder Financiën