Actualisatie

 
Gemeentelijke opvang ontheemden Oekraïne   p.m.
De uitgaven die worden gedaan voor de gemeentelijke en particuliere opvang van vluchtelingen uit Oekraïne worden, conform de bekostigingsregeling opvang ontheemden Oekraïne, volledig gecompenseerd door het Rijk. In 2024 heeft de gemeente voor de gemeentelijke en particuliere opvang recht op een rijksbijdrage van € 10,4 miljoen. De compensatie voor de gemeentelijke opvang is gebaseerd op een normbedrag van € 61 per dag per opvangplek en het aantal beschikbare opvangplekken. Voor de particuliere opvang wordt de gemeente gecompenseerd voor de werkelijke kosten van het verstrekte leefgeld en een normbedrag voor de uitvoeringskosten van de particuliere opvang. De verwachte uitgaven in 2024, inclusief de afschrijving van het pand aan de Klomperweg, past binnen de ontvangen rijksbijdrage voor de gemeentelijke opvang. De werkelijke lasten worden verantwoord in de Programmarekening 2024.

Crisisnoodopvang Galvanistraat   € 104.000 V
Voorstel tot resultaatsbestemming   € 104.000 N
Op 8 februari 2024 heeft de raad besloten om de crisisnoodopvang aan de Galvanistraat met 1 jaar te verlengen tot 1 maart 2025. De verwachte baten en lasten voor de periode maart tot en met december 2024 stijgen met € 2,2 miljoen. Uitgangspunt van de financiële tegemoetkoming van het rijk aan gemeenten is dat zij financieel geen nadeel ondervinden van het aanbieden van sobere en doelmatige opvang.

In de Programmabegroting 2024-2027 zijn aanvullende middelen ad. € 104.000 toegekend, vanuit de reserve opvang en begeleiding specifieke doelgroepen, voor de inzet van een vrijwilligersorganisatie. Met de inzet van deze organisatie verhogen we de leefbaarheid bij de opvanglocaties, ontwikkelen de vluchtelingen een sociaal netwerk en zetten de eerste stappen in hun integratie. De gemaakte kosten worden gecompenseerd door het COA waardoor een onttrekking uit de reserve niet meer nodig is.

Domein-overstijgend samenwerken Wmo   € 91.000 N
Het experiment ‘Thuis geven’ loopt al een aantal jaren waarbij één arrangeur verantwoordelijk is voor het organiseren van het gehele zorgarrangement voor de inwoner, over de domeinen van Wmo, Wlz en Zorgverzekeringswet heen. Het doel is om de kwaliteit van leven en de zorg voor kwetsbare ouderen te verbeteren, tegen lagere kosten. Het ministerie van VWS heeft het experiment omarmd en heeft hiervoor een specifieke uitkering van € 981.000 voor de gehele periode 2018-2023 beschikbaar gesteld en dit betrof 360 cliënten in de regeling. Het werkelijke aantal valt met 154 cliënten echter veel lager uit. De vaststelling leidt tot terugbetaling van een in 2021 verantwoord voordeel van € 91.000.

Thuisondersteuning    € 200.000 N
De realisatie van thuisondersteuning ligt redelijk in lijn met de hiervoor beschikbare budgetten. De eerder opgeloste wachtlijsten fluctueren door capaciteitsgebrek bij de aanbieders. De eerder genomen maatregelen waaronder het toestaan van werken buiten reguliere werktijden tegen extra vergoeding zijn nog beperkt gebruikt. We blijven de ontwikkelingen monitoren. Voor het inkoopproces 2025 hebben we dit jaar extra ingehuurd. Het aantal cliënten met declaratie neemt in 2024 naar verwachting met 5,6% toe. De volumestijging door vergrijzing en langer thuis wonen blijft daarmee zichtbaar. Het nu verwachte tekort kan in 2025 worden opgelost met een deel van de verkregen compensatie van het rijk (€ 0.65 miljoen) voor stijgende kosten als gevolg van de invoering van het abonnementstarief.

Begeleiding, dagbesteding en kortdurend verblijf    € 695.000 N
De stijging van de aantallen en daarmee ook de kosten, zoals die in de 2^e helft van 2023 al zichtbaar was, heeft zich doorgezet. De stijging van 14% van het aantal uren reguliere begeleiding is ook in 2024 zichtbaar. Dit heeft voor een deel betrekking op de extramuralisering van cliënten Beschermd Wonen naar de Wmo, waardoor een verzwaring van zorg zichtbaar is. Ook zien we een toenemend beroep op begeleiding vanuit inburgering. Een andere oorzaak ligt in oplopende ombuigingen ten aanzien van laagdrempelige ontmoetingsplekken. Deze ombuiging lijkt getemporiseerd of zelfs niet haalbaar. Benodigde financiering van extra personeel van het klantcontactcentrum (KCC) legt tenslotte ook druk op het beschikbare budget van de maatwerkvoorziening.
In 2025 valt het budget hoger uit waardoor een deel van het huidige tekort voor aankomende jaar is op te lossen. Daarnaast willen we de zorgverzwaring verrekenen met de Edese voordelen op het product Beschermd wonen. Als laatste gaan we ook hier een deel van genoemde middelen vanuit de compensatie abonnementstarief ook inzetten op dit product.

Vraagafhankelijk vervoer   € 420.000 V
Ondanks een licht toenemend volume zit het vraagafhankelijk vervoer nog altijd niet op het oude niveau (pre-Corona), hierdoor ontstaat een incidenteel voordeel van € 0,5 miljoen in 2024. Momenteel wordt een aanbesteding doorlopen, de verwachting is dat de uitkomst vanaf 2025 een dempend effect heeft op het voordeel.

Hulpmiddelen en woonvoorzieningen    € 520.000 N
Het beroep op hulpmiddelen en woonvoorzieningen neemt nog altijd toe. Niet alleen bij de vervoersvoorzieningen (scootmobiel etc.), maar ook bij woonvoorzieningen is de vraag fors groter dan voorzien. We zien in een aantal gevallen dat, door de stagnatie in de woningmarkt, er niet alleen meer woningaanpassingen nodig zijn, maar ook duurdere. We blijven de ontwikkelingen monitoren. In 2025 gaan we het resterende deel van de verkregen compensatie abonnementstarief ook hier inzetten.

Nationaal Actieplan Dakloosheid 'Eerst een thuis'   p.m.
V oor het voorkomen van dakloosheid en het realiseren van woonplekken met passende ondersteuning voor (dreigend) dakloze jongeren en volwassenen heeft VWS structurele middelen van € 519.000 beschikbaar gesteld. Dit is opgenomen in het Nationaal Actieplan Dakloosheid. Naast de eerdere middelen (2022 en 2023 samen circa € 1 miljoen) zijn deze gereserveerd in de reserve Maatschappelijke Opvang. Voor de besteding wordt een uitvoeringsprogramma voor maatschappelijke opvang opgesteld. Vooralsnog wordt "Housing first" ten laste van deze middelen gebracht, alsmede een tijdelijke coördinator aangetrokken voor de regionale Ethos telling.

Maatschappelijke opvang    p.m.
Ook in 2024 worden er extra kosten gemaakt voor de nacht- nood- en dagopvang. Voor 2024 betreft dit circa € 1,3 miljoen. Dit leidt in 2024 tot een (geraamde) onttrekking van circa € 0,5 miljoen aan de reserve Maatschappelijke Opvang. Vanaf 2025 zijn regiogemeenten gevraagd bij te dragen vanuit de middelen van prijscompensatie voor de regionale taak Maatschappelijke Opvang. Het rijk heeft prijscompensatie namelijk lokaal verstrekt via het accres. Deze bijdrage, samen met een actualisering van de begroting, zorgen in 2025 weer voor een voorlopig positief exploitatieresultaat.

Beschermd wonen   € 760.000 N
Beschermd wonen - lagere dotatie aan de reserve   € 760.000 V
De bestedingen van intramurale zorg nemen nog altijd af en vervangen door GGZ-arrangementen (Beschermd Thuis). Deze intensivering sluit aan op de gewenste regionale omzetting van intramurale bedden naar de gewenste extramurale arrangementen. De afdracht van de middelen Beschermd wonen aan de gemeente Veenendaal valt hoger uit door de verkregen prijscompensatie uit de meicirculaire 2024. In 2024 is de woonbegeleiding Next level ondergebracht bij Beschermd Thuis. Tenslotte zijn er meer kosten voor bedrijfsvoering gemaakt.
De geraamde storting in 2024 in de reserve Beschermd wonen van € 3,4 miljoen valt door bovengenoemde hogere uitgaven € 760.000 lager uit, maar nog altijd naar verwachting een fors bedrag van € 2,7 miljoen. Op het Edese deel hiervan rust echter ook een ingeboekte ombuiging. Een aparte toelichting is hieronder opgenomen.

Beschermd wonen - Edese ombuigingen   
Voordelen op Beschermd wonen (in 2024 naar verwachting € 2,7 miljoen) zijn vooral behaald met het proces van extramuraliseren en kent voor wat betreft het Edese aandeel hierin (ca. 50%) ook een al eerder ingeboekte ombuiging van € 1,0 miljoen. Daarnaast wordt het voordelige saldo nog negatief beïnvloed omdat het rijk vanaf 2024 geen volumecompensatie meer lijkt toe te kennen vanwege de gestegen landelijke GGZ-problematiek. Ook zien we door de beweging van Beschermd wonen naar Beschermd thuis en vervolgens naar de Wmo-begeleiding, dat daar de zorgzwaarte toeneemt. Om die reden willen we een deel van het Edese voordeel beschermd wonen (€ 0,3 miljoen) bij de Wmo begeleiding gaan inzetten.

Beschermd wonen -Reserve
De reserve Beschermd wonen blijft deels beschikbaar voor de toenemende risico's vanuit de landelijke GGZ-problematiek. In 2024 volgt een voorstel aan het bestuurlijke overleg van de regio om de (regionale) reserve Beschermd wonen deels te verdelen, vooruitlopend op de decentralisatie. Hiermee is ook geborgd dat de regiogemeenten in staat zijn de decentralisatie in hun bedrijfsvoering voor te bereiden. Bij een verdeling houden we rekening met de al aan de reserve onttrokken Edese aandeel over de jaren 2021-2024 ten aanzien van de ombuiging extramuralisatie Beschermd wonen.

Beschermd wonen - Pilot Wageningen    € p.m.
De gedecentraliseerde uitvoering Beschermd wonen Wageningen vindt al vanaf 2017 plaats via een pilot. Hiertoe ontvangt de gemeente Wageningen een uitvoeringsbudget. De gemeente Wageningen voert de pilot vanaf 2018 uit op basis van 'lusten en lasten'. Momenteel vindt bestuurlijk overleg plaats om te komen tot hernieuwde afspraken over het werkbudget vanaf 2023 en al dan niet de voortzetting van de pilot. De afwikkeling hiervan verloopt eveneens via het regionale bestuurlijke overleg.

Subsidies onderwijsachterstandenbeleid   € 300.000 V
Rijksbijdrage onderwijsachterstandenbeleid   € 300.000 N
In 2024 verwachten we een voordeel op het totale subsidiebudget voor onderwijsachterstandenbeleid. Er zijn minder subsidies aangevraagd voor VVE activiteiten dan dat we aan budget van het Rijk ontvangen. Het rijksgeld wat in 2024 niet benut wordt blijft beschikbaar gedurende de gehele VVE-periode (2023-2026).

Aanvullende inkomensvoorziening - Energietoeslag   € 400.000 V
Voor de energietoeslag 2023 is vanuit het Rijk een bedrag van € 4,2 miljoen beschikbaar gesteld, waarvan € 1,0 miljoen beschikbaar gesteld voor aanvragen in 2024. Aan toeslagen is hiervan € 0,4 miljoen uitgekeerd en zijn er naar verwachting € 0,2 miljoen extra personeelslasten. Dit resulteert voor 2024 in een verwacht voordeel van € 0,4 miljoen.

Participatiebedrijf Werkkracht   € 550.000 V
In 2023 heeft Werkkracht een positief resultaat behaald. Er is voor gekozen om het grootste deel hiervan te laten terugvloeien naar Ede. Dit resulteert in een incidenteel voordeel van € 0,55 miljoen.